پارس پروژه پرتال خدمات دانشگاهی
متن کامل این فایل موجود نمی باشد فهرست مطالب صرفا برای آشنایی دانشجویان با سر فصل هایمقاله ارائه شده است.
فهرست مطالب
مقــدمـه
بخش اول :
کلیات
اهمیت علم فقه
فصل اول – بررسی واژه‌های فقه و استنباط
معنای لغوی فقه
معنای اصطلاحی فقه
فقه به معنای عام (فقه اکبر)
فقه به معنای خاص (فقه اصغر)
تعریف فقه و غرض از تشریع آن
جهان شمولی فرامین فقه
بخش های گوناگون علم فقه
تعریف علم فقه
تعریف علم فقه در بیان دانشمندان اهل تسنن
واژه استنباط
استنباط در کتب لغت
معنای اصطلاحی استنباط
تفاوت میان واژه اجتهاد و استنباط از نظر اهل تسنن
فصل دوم – احکام شرعی
تعریف حکم شرعی
اقسام حکم شرعی :
۱-حکم شرعی تکلیفی؛.
۲-حکم شرعی وضعی:
اقسام حکم تکلیفی
مبادی حکم تکلیفی
حکم واقعی و حکم ظاهری
احکام تاسیسی و امضائی
فصل سوم – بررسی کلی مذاهب اسلامی
علت انحصار مذاهب اربعه
مذهب حنفی۳
ویژگی عمومی فقه ابوحنیفه
مذهب مالکی
تاثیر محیط مدینه در فقه مالک
ویژگی فقه مالک
مذهب شافعی
جایگاه علمی شافعی
منابع استنباط شافعی
۱- کتاب :
۲- سنت :
۳- اجماع:
۴- گفتار صحابی:
۵- قیاس
۶- استصحاب
۷- عرف :
۸- اجتهاد به رای (استحسان)
ویژگی فقه شافعی
آرای قدیم و جدید شافعی
چند دیدگاه برجسته شافعی و شافعیان
مذهب حنبلی
ویژگی های فقهی احمد بن‌حنبل
برخی آرای فقهی حنابله
مذهب حنبلی ، در قرن هشتم
مذهب شیعه امامیه
شخصیت امام صادق (ع) در کتب اهل تسنن
منابع استنباط در فقه شیعه امامیه
تقسیم شدن اهل تسنن به اهل رأی و اهل حدیث
مکتب اهل حدیث
مکتب اهل رأی
تقسیم بندی مذاهب اسلامی به دو مذهب عمده
فصل چهارم – اجتهاد از دیدگاه در مذهب عمده اسلامی
معنای لغوی اجتهاد
واژه اجتهاد در کتب اصولی و فقهی شیعه
واژه اجتهاد در کتب اصولی اهل تسنن
معنای اصطلاحی اجتهاد از نظر علماء اهل تسنن
معنی اصطلاحی اجتهاد از نظر علمای شیعه امامیه
تطورات اجتهاد در میان امامیه
فصل پنجم – علم اصول فقه
کاربرد عناصر مشترکه در استنباط احکام
تعریف علم اصول
فایده علم اصول
اجتهاد به معنی تفریع و تطبیق
بخش دوم – تقریب مذاهب اسلامی در منابع فقه کتاب و سنت
فصل اول – حدیث ثقلین
استشهاد علی ابن ابی طالب (ع)
طرق مختلف روایت حدیث ثقلین:
گفتار ابن هجر هیثمی
مستفاد از حدیث ثقلین
فصل دوم – تقریب مذاهب اسلامی در منابع فقه «کتاب خدا»
اتفاق نظر مذاهب درباره کتاب خدا ، قرآن
دیدگاه‌های دو مکتب درباره نام‌های قرآن
نزول تدریجی قرآن
فواید شناخت شان نزول آیات
سوره های مکی و مدنی قرآن
ضابطه تقسیم آیات به مکی و مدنی بودن
تدوین قرآن در زمان رسول خدا (ص)
چگونگی کتابت آیات قرآن
توقیفی بودن یا نبودن نظم آیات
جامعان قرآن
قرآنی که حضرت علی علیه السلام جمع آوری نمود
قراءات قرآن
عدم تواتر قراءات
ناسخ و منسوخ در قرآن
معنای لغوی و اصطلاحی نسخ
تعریف اصطلاحی و مکاتب سه گانه نسخ
شروط نسخ
اقسام نسخ
آیات محکم و متشابه
تأویل قرآن
فصل سوم – تقریب مذاهب اسلامی در سنت رسول الله (ص)
معنای لغوی سنت
سنت در اصطلاح
سنت در اصطلاح علم اصول
حجیت و اعتبار سنت
حدیث قدسی
جلوگیری از نشر سنت پیامبر(ص) تا قرن اول هجری
سرنوشت حدیث در میان اهل تسنن
سرنوشت حدیث در میان امامیه
جعل حدیث
اعتبار سنت صحابه
تعریف صحابی از دیدگاه مکتب اهل تسنن
تعریف صحابی از دیدگاه مذهب اهل بیت (ع)
علل گرایش به سنت صحابه
اعتبار و حجیت سنت ائمه اهل بیت (ع)
ادله بر حجیت سنت ائمه اهل البیت (ع)
مفهوم تطهیر
معنای اراده خداوند در آیه تطهیر
احادیث رسول خدا (ص) درباره اهل بیت
اهل بیت چه کسانی هستند؟
شبهه وحدت سیاق
نص پیامبر بر تعداد امامان (ع)
اقسام حدیث از دیدگاه اهل تسنن
سنت متواتر از نظر اهل تسنن
حکم سنت متواتر از نظر اهل تسنن
سنت مشهور از نظر اهل تسنن
حکم سنت مشهور در بین اهل تسنن
سنت آحاد یا خبر واحد
حکم خبر واحد
ادله قائلین از اهل تسنن به حجیت خبر واحد از دیدگاه اهل تسنن
۱-دلایل قرآنی
۲- سنت
۳- اجماع
۴- قیاس
۵- عقل
شرایط عمل به سنت آحاد از دیدگاه اهل تسنن
شرایط مالکیه نسبت به قبول سنت آحاد
شرایط حنیفه نسبت به قبول سنت آحاد
اقسام حدیث از دیدگاه امامیه
خبر متواتر از دیدگاه امامیه
اقسام تواتر
خبر محفوف به قراین
خبر واحد (راه غیر قطعی)
مستند قایلان به عدم حجیت خبر واحد
مستند قایلان به حجیت خبر واحد
دلیل دوم: روایات مورد استناد :
دلیل سوم: اجماع
دلیل چهارم: بنای عقلا
شرایط حجیت خبر واحد
اقسام خبر به اعتبار سند
بخش سوم
فصل اول – ادوار استنباط احکام شرعی
استنباط احکام شرعی در عصر رسالت
احکام صادره در مکه
احکام صادره در مدینه
استنباط احکام در عصر رسالت از دیدگاه اهل تسنن
اجتهاد اصحاب در زمان حیات رسول خدا (ص) از دیدگاه اهل تسنن
استنباط احکام در عصر رسالت از دیدگاه امامیه
اجتهاد (استنباط ) از راه رای
بررسی حدیث معاذ بن جبل
نقد و اشکال روایت
منابع اجتهاد
اجتهاد پیامبر (ص)
اجتهاد از راه رای برای پیامبر (ص)
عدم جواز اجتهاد برای پیامبر (ص) از نظر عقل و شرع
دلایل عدم اجتهاد پیامبر (ص)
دلیل دیگر بر عدم اجتهاد رسول الله (ص)
اختلاف در اصابه و عدم اصابه اجتهاد (استنباط) پیامبر (ص)
دلایل دیگر بر عدم اجتهاد پیامبر (ص)
دلایل قرآنی بر عدم اجتهاد پیامبر (ص)
تفویض حکم به پیامبر (ص) از طرف خداوند
اطلاق واژه شارع بر پیامبر (ص)
فصل دوم: استنباط احکام شرعی پس از رحلت رسول خدا (ص)
استنباط احکام در دوره دوم فقهی از دیدگاه اهل تسنن
علل اساسی برای اجتهاد اصحاب در این دوره از دیدگاه اهل تسنن
روش اصحاب در استنباط احکام از دیدگاه اهل تسنن
مساله طلاق ثلاثه از دیدگاه اهل تسنن
ممیزات تشریع در این دوره از دیدگاه اهل تسنن
خصوصیات دوره دوم استنباط احکام از دیدگاه امامیه
امر امامان به تفریع و تطبیق
منع از فتوای بدون علم
امر امام به رها کردن آرای دیگران
عدم جواز اجتهاد با وجود نص
فصل سوم – استنباط احکام در عصر تابعین از نظر اهل تسنن
عوامل کثرت اختلاف در مسائل فقهی در این دوره
ظهور مذهب اهل رای و اهل حدیث در میان اهل تسنن
فصل چهارم – دوره چهارم فقهی در مذهب اهل تسنن (دوره تاسیس مذاهب)
سبب اختلاف فتاوای فقها
۱-اختلاف در منابع و ادله:
۲-اختلاف در حدود و شرایط ادله:
۳-اختلاف در نوع ادله:
۴-اختلاف در مقام استظهار و برداشت از دلیل:
۵-اختلاف در کیفیت اعتبار و حجبیت دلیل:
۶- اختلاف در جمود بر ظاهر الفاظ
۷- اختلاف در رفع تعارض حدیث
فصل پنجم – انسداد باب اجتهاد در میان اهل تسنن
فلسفه ممنوعیت اجتهاد و دلایل انسداد
اجتهادات جایز در نظرگاه اهل تسنن
اجتهاد مطلق منتسب (نیمه مستقل)
مجتهد ترجیح
اجتهاد یا مجتهد در فتوا
اثرات انسداد باب اجتهاد در استنباط احکام
بخش چهارم
فصل اول: شیوه استنباط احکام از کتاب و سنت
فصل دوم : شیوه استنباط احکام از کتاب خدا
آیات الاحکام
استنباط حکم از قران از دیدگاه امامیه
حجیت ظواهر
محکمات و متشابهات
نمونه محکمات و متشابهات
تخصیص عام قرآنی به خبر واحد
ادله قائلین به عدم جواز تخصیص
عمومیت لفظ یا خصوصیت سبب؟
اسباب نزول قرآن و میزان اعتبار روایات آن
اعمال رأی و اجتهاد قاریان
تاثیر قراءت ها دراستنباط احکام
تفسیر قرآن به خبر واحد
نسخ در قرآن
اقسام نسخ
نسخ صریحی و نسخ ضمنی
تفاوت نسخ وتخصیص
دیدگاه اهل تسنن در زمینه نسخ
فصل سوم : شیوه استنباط احکام شرعی از سنت
راه های دستیابی به سنت از نظر امامیه
۱- تواتر
خبر محفوف به قراین
اجماع و شهرت.
سیره متشرعه
۳- خبر وا حد ثقه
راه های دستیابی به سنت از نظر اهل تسنن
حکم سنت متواتر از نظر اهل تسنن
سنت مشهور
حکم سنت مشهور از نظر اهل تسنن
سنت آحاد (خبر واحد ) از نظر اهل تسنن
حکم خبر واحد در میان اهل تسنن
دلالت سنت براحکام از دیدگاه اهل تسنن
اقسام سنت به اعتبار تشریع و غیر تشریع از دیدگاه اهل تسنن
نظر اهل تسنن در استنباط احکام از سنت
استنباط احکام از سنت از دید گاه اما میه
دلالت فعل معصوم (ع) از دیدگاه اما میه
دلالت تقریر معصوم از دیدگاه امامیه
دیدگاه ها در شرایط استنباط حکم از سنت۲
۱-اصل صدور
۲- جهت صدور
۳ – شناخت دلالت
رابطه کتاب و سنت
میزان نیاز به کتاب و سنت در استنباط احکام
مقایسه بین کتاب وسنت
تفاوت های قرآن وسنت
مسائل مشترک میان کتاب وسنت
تعادل وتراجیح
قوا عد فقه
علم رجال
آیا سنت در عرض کتاب است ؟
بخش پنجم : فشرده بحث های دو مکتب در باره کتاب وسنت
فشرده بحث‌های دو مکتب درباره کتاب و سنت
نمونه هایی ازاجتهاد خلفا درمقابل نص کتاب و سنت
روایت احادیث به خاطر توجیه اجتهادات
راه توحید کلمه مسلمانان