سرمایه فکری- مبانی و چارچوب نظری پیشینه تحقیق داخلی و خارجی

کد محصول: PMD95

تعداد صفحات :  ۵۹   صفحه

فرمت فایل WORD

قیمت: ۱۴۰۰۰ تومان

مبانی نظری ، ادبیات ، پیشینه تحقیق داخلی ، پیشینه تحقیق خارجی در مورد  سرمایه فکری

بخشی از متن

توسعه جوامع انسانی منوط به انسانهای توسعه یافته بویژه در سطح مدیریت آنهاست و برای رسیدن به یک سازمان خلاق و پویا بایستی بر مدیریت دانش تکیه کرد.

      اگرمهم ترین ثروت یک سازمان انسانها هستند، بنابراین بهره وری بیشتر در گرو پرورش استعداد کارکنان است. در شرکتها و موسسات آنچه که می دانند (سرمایه فکری) بیش ازآنچه دارند (سرمایه مادی) اهمیت داردو اصلی ترین مزیت رقابتی سازمان ها، توان آنها در مدیریت دانش محسوب می شودو عمده ترین سرمایه آنها دانشی است که به آن دسترسی دارند.

      ایجاد شکاف بین ارزش دفتری وارزش بازار شرکتها وافزایش روز به روز آن، محققان وصاحب نظران را برآن داشت تا درپی علت این موضوع برآیند.تحقیقاتی که در طول سالهای ۱۹۹۷-۲۰۰۱ انجام گرفت نشان داد که نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری در بین۵۰۰ شرکت دارای تکنولوژی مدرن امریکایی از ۲/۱به ۵ رسیده است و این مطلب بیانگر این است که ۸۰درصد ارزش شرکت در صورت‌های مالی بیان نمی‌شود.

سرمایه فکری مبحث مبهمی است که برخی نویسندگان ادعا کرده اند که سیستم های مدیریت و گزارشگری ایجاد شده به طور فزاینده ای در حال از دست دادن مربوط بودن خود می باشند زیرا این سیستم ها قادر به ارائه اطلاعات ضروری جهت مدیریت فرآیندهای دانشی و منابع دارائیهای نامشهود برای مدیران اجرائی نمی باشند. محدودیت صورت های مالی تهیه شده توسط حسابداری سنتی در توضیح و بسط ارزش شرکت‌ها بر این حقیقت تکیه دارد که منابع و ارزش اقتصادی تنها تولید کالا و داشتن موجودی یا گردش بالای نقدی نیست بلکه در بدبینانه‌ترین حالت تولید  هم باید سرمایه‌های فکری رادر نظر گرفت.

      با وقوع انقلاب تکنولوژی اطلاعات، جامعه اطلاعاتی و شبکه ای و نیز رشد و توسعه سریع تکنولوژی برتر، مخصوصاً در حوزه های ارتباطات، کامپیوتر و مهندسی، از دهه ۱۹۹۰ الگوی رشد اقتصاد جهانی تغییر اساسی کرده است. درنتیجه، دانش به عنوان مهمترین سرمایه جایگزین سرمایه های مالی و فیزیکی در اقتصاد جهانی امروز شده است. در اقتصاد مبتنی بر دانش، محصولات و سازمانها بر اساس دانش زندگی می کنند و می میرند و موفق ترین سازمانها، آنهایی هستند که از این دارایی های ناملموس به نحو بهتر و سریع تری استفاده می کنند.

      مطالعات اخیر[۱۰] نشان داده اند که برخلاف کاهش بازدهی منابع سنتی (مثل پول، زمین، ماشین آلات و غیره) دانش واقعاً منبعی برای افزایش عملکرد کسب و کار است. آنچه حتی بیشتر درخور توجه است این است که بازار به مدت طولانی ارزش دانش و عوامل نامشهود دیگر را در فرآیند ایجاد ارزش تشخیص داده است اخیراً اندازه این « ارزش پنهان » تغییر کرده است. برای مثال، در سال ۱۹۹۶ دارایی های خالص شرکت مرک فقط ۱۲.۳ درصد ارزش بازاری اش، در سال ۱۹۹۶ دارایی های شرکت کوکاکولا تنها ۴ درصد از ارزش بازاری اش و دارایی های مایکروسافت ۶ درصد ارزش بازاری اش را پوشش داده بود[۱۹] بر این اساس، موفقیت حال و آینده در رقابت بین سازمانها، تا حد کمی مبتنی بر تخصیص استراتژیک منابع فیزیکی و مالی و تا حد زیادی مبتنی بر مدیریت استراتژیک دانش خواهد بود. چالش مدیران، آماده کردن محیط مناسب برای رشد و پرورش ذهن انسان در سازمان دانش محور است[۱۰]. بنابراین توانایی مدیریت دانش، مهارت اساسی مدیران در این سازمان ها است[۱۹]. با این همه، متأسفانه از آنجاییکه ماهیت دانش، نامشهود و ناملموس است و نمی توان آن را توسط هیچ یک از مقیاس های سنتی حسابداری مالی اندازه گیری کرد، ریسک فراموشی دانش و سایر دارایی های ناملموس سازمان برای مدیران وجود دارد. چارلز هندی[۱] در نتیجه مشاهدات خود دریافت که مدیران ارشد سازمان ها تنها از ۲۰ درصد دانش موجود در سازمانهایشان استفاده می کنند. در حقیقت، محیط کسب و کار مبتنی بر دانش در بسیاری از کشورهای جهان، مستلزم یک مدل و نام گذاری جدید است که دربرگیرنده عوامل ناملموس سازمان باشد. در این وضعیت، رشته نوظهور سرمایه فکری توجه روز افزونی را به خود جلب کرده است[۱۰]. روس و همکاران  بحث می کنند که از دیدگاه استراتژیک، سرمایه فکری می تواند در ایجاد و کاربرد دانش برای افزایش ارزش سازمان مورد استفاده واقع می شود([۳۲]. امروزه رشته در حال تکوین سرمایه فکری یک موضوع هیجان انگیز هم برای محققان و هم برای دست اندرکاران سازمانی شده است.

فهرست مطالب

سرمایه فکری  ۳

تعریف سرمایه فکری  ۶

سنجش سرمایه فکری ۱۰

دلایل سنجش سرمایه فکری  ۱۰

شاخصهای متداول برای اندازه گیری سرمایه فکری   ۱۴

مدلها و روشهای اندازه گیری سرمایه فکری   ۲۹

مدلهای سنجش غیرمالی سرمایه فکری       ۳۰

۱- ترازنامه نامرئی (ناملموس) ۳۰

۲- کنترل داراییهای ناملموس ۳۱

۳- کارت امتیاز دهی متوازن (BSC) 31

۴- شاخص سرمایه فکری      ۳۲

۵- کارگزار تکنولوژی  ۳۳

۶- روش جهت یابی (مرورگر) تجاری اسکاندیا        ۳۴

۷- مدل مدیریت سرمایه فکری        ۳۵

۸- روش جویا ۳۵

۹- مدل محاسبه بر مبنای متغیر های زبانی فازی    ۳۶

مدلهای سنجش پولی و مالی سرمایه فکری   ۳۷

۱- ارزش افزوده اقتصادی (EVA)    ۳۷

۲- نرخ بازده دارایی ها (ROI)         ۴۰

۳- روش تشکیل سرمایه بازار ۴۰

۴- روش سرمایه فکری مستقیم       ۴۱

۵- روشهای اندازه گیری مالی سرمایه فکری ۴۱

۶- روش q توبین (q Tobin)        ۴۳

۷- مدل ضریب ارزش افزوده فکری (VAIC)          ۴۴

مروری بر پیشینه تحقیق      ۴۵

تحقیقات خارجی       ۴۶

تحقیقات داخلی        ۵۶

منابع و مأخذ  ۵۹