اطلاعیه

مقایسه اثر تصویرسازی توجه درونی و بیرونی بر اجرا و یادگیری یک تکلیف ردیابی

کد محصول: OL322

تعداد صفحات: ۸۹ صفحه فایلword

قیمت: ۱۵۰۰۰ تومان

دانلود فایل بلافاصله بعد از خرید

فهرست مطالب :

فصل اول: طرح تحقیق
مقدمه ۲
بیان مسئله ۴
ضرورت و اهمیت تحقیق ۶
اهداف تحقیق ۸
فرضیات تحقیق ۸
محدودیت¬های تحقیق ۹
واژه¬ها و اصطلاحات ۹
فصل دوم: مبانی نظری و ادبیات تحقیق
تعریف توجّه ۱۲
تاریخچۀ توجّه ۱۳
نظریه¬های توجّه ۱۳
کانون توجّه ۱۸
شیوه¬های توجّه ۱۹
ویژگی¬های توجّه ۲۰
هوشیاری و توجّه ۲۱
توجّه¬ انتخابی ۲۱
توجّه و سطح مهارت ۲۲
رابطۀ توجه و اجرا ۲۳
دستورالعمل¬های آموزشی و توجّه ۲۴
تصویرسازی ذهنی چیست ۲۵
چگونگی انجام تصویرسازی ذهنی ۲۵
انواع تصویرسازی ذهنی ۲۶
موارد استفاده از تصویرسازی ذهنی و آثار آن ۲۸
نظریه¬های تصویرسازی ذهنی ۳۰
شیوه¬های توسعۀ برنامه تمرین تصویرسازی ذهنی ۳۷
کاربردهای تصویرسازی ذهنی ۳۸
افزایش مهارت¬های روان¬شناختی ۳۸
تحقیقات مربوط به توجّه ۴۰
تحقیقات مربوط به تصویرسازی ذهنی ۵۲
تحقیقات مربوط به تصویرسازی کانون توجّه ۶۱
نتیجه¬گیری ۶۳
فصل سوم: روش تحقیق
روش تحقیق ۶۵
جامعه و نمونۀ آماری ۶۵
متغیّرهای تحقیق ۶۵
ابزار اندازه¬گیری و روش جمع¬آوری اطلاعات ۶۶
شیوۀ اجرای تحقیق ۷۰
روش آماری و شیوه تجزیه و تحلیل اطلاعات ۷۳
فصل چهارم:تجزیه و تحلیل اطلاعات و یافته¬های تحقیق 
بررسی توصیفی داده¬ها ۷۶
آزمون فرضیۀهای آماری ۷۸
فرضیۀ اول ۷۸
فرضیۀ دوم ۷۹
فرضیۀ سوم ۸۰
فرضیۀ چهارم ۸۱
فرضیۀ پنجم ۸۲
فرضیۀ ششم ۸۳
فصل پنجم: بحث ونتیجه¬گیری
یافته¬های تحقیق ۸۵
بحث ونتیجه¬گیری داده¬های تحقیق ۸۶
پیشنهادات پژوهشی ۸۹
پیشنهادات آموزشی ۸۹
فهرست جداول
جدول ۱-۳ : نوع فعالیت¬های گروه¬های سه¬گانه پژوهش ۷۱
جدول ۲-۳ : طرح کلّی روش اجرای تحقیق ۷۲
جدول ۱-۴ : اطلاعات توصیفی گروهها در تکلیف ردیابی ۷۶
جدول ۲-۴ : اختلاف نمرۀ پیش¬آزمون و پس¬آزمون گروه تصویرسازی توجّه درونی در مرحلۀ
فراگیری ۷۸
جدول ۳-۴ : اختلاف نمرۀ پیش¬آزمون و پس¬آزمون گروه تصویرسازی توجّه بیرونی در مرحلۀ
فراگیری ۷۹
جدول ۴-۴ : نمرۀ تفاضل پیش¬آزمون از پس¬آزمون گروه¬های سه¬گانه ۸۰
جدول ۵-۴ : اختلاف نمرۀ پس¬آزمون و آزمون یادداری گروه تصویرسازی توجّه درونی در
مرحلۀ یادداری ۸۱
جدول ۶-۴ : اختلاف نمرۀ پس¬آزمون و آزمون یادداری گروه تصویرسازی توجّه بیرونی در
مرحلۀ یادداری ۸۲
جدول ۷-۴ : نمرۀ تفاضل پس¬آزمون از آزمون یادداری گروه¬های سه¬گانه ۸۳
فهرست نمودارها
نمودار ۱-۴ : نمودار میانگین سن آزمودنی¬ها در گروه¬های سه¬گانه ۷۷
نمودار۲-۴ : نمودار میانگین نمرۀMIQ _R آزمودنی¬ها در گروه¬های سه¬گانه ۷۷
نمودار۳-۴ : اختلاف نمرۀ پیش آزمون و پس آزمون گروه تصویرسازی توجه درونی در مرحلۀ
فراگیری ۷۸
نمودار ۴-۴ : اختلاف نمرۀ پس¬آزمون وآزمون یادداری گروه تصویرسازی توجّه درونی در مرحلۀ
یادداری ۷۹
نمودار ۵-۴ : اختلاف نمرۀ پیش آزمون و پس آزمون گروه تصویرسازی توجه بیرونی در مرحلۀ
فراگیری ۸۰
نمودار ۶-۴ : اختلاف نمرۀ پس¬آزمون وآزمون یادداری گروه تصویرسازی توجّه بیرونی در مرحلۀ
یادداری ۸۱
نمودار ۷-۴ : رونـد پـیشرفت گـروه‌ها در طی مراحل پیش¬آزمون و پس¬آزمون در تکلیف ردیابی ۸۲
نمودار۸-۴: رونـد پـیشرفت گـروه‌ها در طی مراحل پس¬آزمون و ¬آزمون یادداری در تکلیف ردیابی ۸۳
فهرست شکل¬ها
شکل ۱-۲ : استفاده از توجّه در مراحل مختلف پردازش بر اساس تئوری¬های مختلف تک¬کانالی ۱۶
شکل ۲-۲ : مقدار بالقوۀ منابع پردازش و ساختار آن¬ها از منابع پردازشی در توجّه ویکنز و
همکاران ۱۹۸۴ ۱۸
شکل ۱-۳ : صفحۀ نمایش نرم¬افزار با امکانات مربوط ۶۷
شکل ۲-۳ : وارد کردن مشخصات فردی آزمودنی¬ها ۶۷
شکل ۳-۳ : مشخصات کامل آزمون ایجاد شده ۶۸
شکل ۴-۳ : ایجاد مراحل مختلف (فراگیری، یادداری) ۶۸
شکل ۵-۳ : اجرای آزمون و نتیجۀ پایانی آن. ۶۹
شکل ۶-۳ : انتقال و ذخیرۀ اطلاعات به¬دست آمده در نرم¬افزا. ۶۹
شکل ۷-۳ : تصویر دستگاه تعقیب¬سنج. ۷۰
مقدمه
امروزه ورزش بخشی از زندگی مردم است. رقابت شدید برای بالارفتن از سکوهای افتخار و کسب مدال¬های رنگارنگ مسابقات جهانی و المپیک و بهره¬گیری از اثرات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی این افتخارات موجب شده است که دولت¬ها و جوامع به¬طور گسترده¬ای برای تربیت¬ و آماده¬-سازی قهرمانان سرمایه¬گذاری کنند. همراه با افزایش توجّه به ورزش قهرمانی، علوم ورزشی نیز به¬کمک ورزشکاران آمده تا راه¬های بهبود اجرا و ربودن گوی سبقت از دیگران را برای آن¬ها هموارتر کند. یکی از زمینه¬های علوم ورزشی که در سال¬های اخیر موجب ارتقای کیفیّت اجرای ورزشکاران و ثبت رکوردهای بهتر و برتری آن¬ها در رقابت¬های ورزشی شده است، علم روان¬شناسی است. روان¬شناسی ورزش از یافته¬های روان¬شناسی برای مطالعۀ رفتار حرکتی استفاده می¬کند و به یادگیری و اجرای حرکتی و اجرا توجّه دارد و عوامل روان¬شناختی مؤثر بر یادگیری و اجرای مهارت¬های حرکتی را بررسی می¬کند (عبدلی، ۱۳۸۴). به¬عبارت دیگر روان¬شناسی ¬ورزش یعنی به¬کار بردن نظریه¬های روان¬شناسی در زمینه¬های مختلف ورزش مانند مربی¬گری و آموزش، تا از تکنیک¬های ارزیابی روان-شناسی و راهبردهای مداخله¬ای برای کمک به افراد جهت نیل به اجرای برتر استفاده کند و به دلیل این-که با تجزیه و تحلیل رفتار انسان در رشته¬های مختلف ورزشی در ارتباط است، بر جنبه¬های ذهنی اجرا متمرکز می¬شود. برنامۀ تمرین مهارت¬های روانی متوجّه همین هدف است. یادگیری کنترل انرژی روانی، تنظیم فشارهای روانی، مهارت¬های توجّه و تدوین اهداف واقعی و در عین ¬حال رقابتی، نه¬تنها در ورزش، بلکه در هر کوششی که برای رسیدن به موفقیّت صورت می¬گیرد، از مهارت¬های مفید به-شمار می¬روند (عبدلی، ۱۳۸۴). امروزه در سطح بالای رقابتی، به¬دلیل برابر بودن سطح مهارت ورزشکاران، در نتیجه ورزشکاران به چیزی فراتر از تمرینات فشرده و تلاش¬های مستمر نیاز دارند که یکی¬از آن¬ها آمادگی روانی می¬باشد. مربیان در تمام سطوح از مهارت¬های روان¬شناختی، مانند کنترل هیجان، تصویرسازی ذهنی ، هدف¬چینی، بازداری تفّکر، توجّه و تمرکز و افزایش اعتماد به¬نفس کمک می¬گیرند تا ورزشکاران را در اجرای بهتر یاری دهند.
یکی از مهارت¬های روان¬شناختی برای اجرای موفقیّت¬آمیز مهارت¬ها، توجّه و تمرکز می¬باشد. به گفتۀ جیمز (۱۸۹۰) توجّه عبارتست ¬از تسخیر ذهن به شکل واضح و روشن، به¬طوری¬که فرد به ¬منظور سروکار داشتن به بعضی از چیزها، بتواند از بعضی چیزهای دیگر چشم‌پوشی نماید (سیّاح، باغبانیان، عرب عامری، ۱۳۸۴). تمرکز نیز عبارت از توانایی حفظ توجّه، روی محرّک انتخاب شده برای مدّت معیّن می¬باشد (خبیری، ۱۳۸۵). موقعی¬که توجّه ورزشکار به فرآیند اجرای مهارت معطوف شود، توجّه او به محرّک¬های نامربوط مهار شده و می¬تواند بهترین اجرا را به نمایش بگذارد. تری اورلیک (۱۹۸۷) معتقد است که ورزشکاران باید ”طرح‌های تمرکز “ را برای مسابقه توسعه دهند. ورزشکاران باید نیازهای خاصّ ورزش خود را برای توسعه طرح‌های تمرکز مسابقه ارزیابی نمایند. این طرح‌ها باید در زمان‌های مختلف در طول مسابقه متمرکز شود. با تمرین طرح‌های تمرکز با استفاده مکرّر از تصویرسازی، ورزشکاران این طرح‌ها را با موفقیّت بیشتری اجرا خواهند کرد (جنیفر و کومینگ، ۲۰۰۲).
از دیگر مهارت¬های روان¬شناختی که توسط بسیاری از قهرمانان المپیک و جهانی مورد استفاده قرار می-گیرد، تمرین ذهنی است. تمرین ذهنی به¬کار گرفتن تصویرسازی، برای بهبود اجرا ورزشکار می¬باشد که این نوع تمرین، در ذهن ورزشکار انجام می¬گیرد. توانایی تصویرسازی ذهنی یکی از ظرفیت¬های انسانی است که با تمرین آموخته می¬شود و به عنوان یک مهارت، تأثیر خود را در اجرا ورزشکار به¬جا می¬گذارد. تصویرسازی در کمک به کانونی¬کردن توجّه ورزشکاران به جنبه‌های خاصّی از مسابقه بعدی فرد بسیار مفید است.
مطالعۀ آثار حیات، نیز مؤید این مطلب است که حرکت روح و روان، مستقل از جسم و جان نیست و ورزشکاران نیز در انجام تمرینات ورزشی خود بایستی تمرینات ذهنی را در زمان و مکان مناسب انجام دهند. به¬گفتۀ مالتز، تأثیر تمرینات ذهنی به موازات تمرینات جسمی می¬باشد (خبیری، ۱۳۷۲). هم¬چنین افـلاطـون معتقد است: ” تصوّر یک عمل، مقدّم بر خود آن عمل است“. در ورزش تجسّم پیروزی یا انجام یک مهارت ورزشی همیشه در ذهن ورزشکار بوده است (سهرابی، ۱۳۸۳). روان-شناسان ورزش ادّعا می‌کنند که تصویرسازی ذهنی مهارت ورزشی، تمرکز و تحمّل ورزشکار را به سرعت افزایش خواهد داد. هم¬چنین تجسّم، نه¬تنها اجرای ورزشی را بهبود خواهد بخشید، بلکه انگیزش و لذّت کلّی از ورزش را هم افزایش خواهد داد (اورلیک و پارتینگتون، ۱۹۸۸).
بیان مسئله:
یکی از عوامل اثرگذار بر یادگیری و اجرای مهارت¬های حرکتی، توجّه است. در ورزش اساساً دو نوع کانون توجّه شناسایی شده که برای اجرا حائز اهمّیت است، توجّه از نظر وسعت که به توجّه باریک و پهن تقسیم می¬شود و توجّه از نظر جهت که به توجّه درونی و بیرونی قابل طبقه¬بندی می¬باشد. توجّه درونی، وقتی است که اجراکننده به احساسات، تفکّرات و یا اندام¬های خود برای اجرا توجّه نماید. درحالی¬که در توجّه بیرونی، اجراکننده روی علائم محیطی، بازی و راهبردهای حریف و یا اثرات اجرایش بر محیط توجّه می¬نماید. کانون توجّه اجراکننده نقش مهمّی در یادگیری و اجرای مهارت¬های حرکتی دارد (سینگر ، ۱۹۸۸، ۱۹۸۵؛ سینگر، لیدر و کاراف ، ۱۹۹۳؛ وولف و پرینز ، ۲۰۰۰). به-طوری¬که ارائه دستورالعمل¬ها و بازخوردهایی که توجّه اجراکننده را به آثاری¬که حرکاتش بر محیط دارد (اتّخاذ کانون بیرونی) معطوف می¬کند، نسبت به زمانی¬که دستورالعمل¬های کانون درونی داده می¬شود یا زمانی¬که هیچ دستورالعمل کانونی خاصی داده نمی¬شود منجر به یادگیری و اجرای مؤثّرتر می¬گردد. تحقیقات نشان داده¬اند ارائه آموزش¬هایی به فراگیران به¬طوری¬که آن¬ها توجّه خود را به نتیجه و اثر حرکت (توجّه بیرونی) و نه بر حرکات خود (توجّه درونی) معطوف کنند، می¬توانند دقّت شوت¬های گلف (وولف، لاترباخ و تول ، ۱۹۹۹)، ضربه تنیس (وولف، مک¬نوین ، فوچ، رانیز و تول ، ۲۰۰۰)، سرویس والیبال (وولف، مک¬نوین، ۲۰۰۰)، پرتاب توپ در فوتبال (وولف و همکاران، ۲۰۰۳) و پرتاب آزاد در بسکتبال (ال ابود و همکاران، ۲۰۰۲) را بهبود بخشند. در تحقیق اخیری که امانوئل و همکاران (۲۰۰۸) روی تکلیف پرتاب دارت انجام دادند به این نتیجه رسیدند که کانون توجّه بیرونی بسیار مؤثّرتر از کانون توجّه درونی می¬باشد. از طرفی روان¬شناسان کاربردی ورزش و تمرین استفاده از مهارت¬های روان¬شناختی را برای بهبود اجرا مورد تأیید قرار داده¬اند (اورلیک، ۱۹۹۰). علاوه بر توجّه و تمرکز که به¬عنوان مهم¬ترین عوامل موفقیّت ورزشکاران به¬شمار می¬روند، یکی از مهارت¬هایی که توجّه قابل ملاحظه¬ای را به خود جلب کرده¬ است تصویرسازی ذهنی است، که از این مهارت برای تقویت اثرات سودمند توجّه و تمرکز ورزشکار به علائم مربوط، استفاده می¬گردد. تصویرسازی ذهنی یک فعالیّت روان¬شناختی است که خصوصیّات جسمانی یک شیء، فرد یا مکان غایب را احضار می¬نماید (دنیس ، ۱۹۸۵). درخصوص سودمندی تصویرسازی ذهنی اتّفاق نظر زیادی وجود دارد. ولی آن¬چه مورد تردید بوده است میزان سودمندی و نیز شیوۀ استفاده از آن می‌باشد. لذا از تصویرسازی ذهنی به¬عنوان یک فرآیند کاملاً شناختی یاد می‌شود (ولف¬ و همکاران، ۱۹۸۹). در دهه قبل، محققین استفاده از تصویرسازی را توسط ورزشکاران با فرض این¬که درک بهتری از کاربرد تصویرسازی دارند مورد بررسی قرار داده¬اند که منجر به روش¬های مداخله¬ای مؤثّرتر گردیده است (بار و هال ۱۹۹۲؛ راجرز و بار،۱۹۹۰؛ سالمون و همکاران، ۱۹۹۴؛ وایت و هاردی ، ۱۹۹۸). مانروئه و همکاران (۲۰۰۰) پیشنهاد کرده¬اند که انجام تحقیقات گسترده روی استفاده از تصویرسازی می¬تواند حول چند پرسش سازمان¬دهی شود: ۱) کجا ورزشکاران از تصویرسازی استفاده کنند (یعنی محل تصویرسازی). ۲) چه¬موقع از تصویرسازی استفاده نمایند (یعنی چارچوب زمانی). ۳) چه چیزی آن¬ها تصویرسازی نمایند (یعنی محتوای تصویرسازی). ۴) چرا از تصویرسازی استفاده نمایند (یعنی کارکرد تصویرسازی) (جنیفر و کومینگ، ۲۰۰۲). در مورد محتوای تصویرسازی رویکردهای مختلفی وجود دارد، که یکی از این رویکردها، روی کیفیّت اطلاعات حسی در طول تصویرسازی تمرکز کرده است. در همین ارتباط کالیاری پدی (۲۰۰۸) روی نقش تمرین ذهنی در افزایش فراگیری مهارت فورهند تنیس تحقیقی انجام داد، و به این نتیجه رسید که تصویرسازی، روی توجّه به مسیر حرکت راکت، مخصوصاً برای افراد مبتدی، مؤثّرتر از تصویرسازی روی توجّه به مسیر حرکت توپ می¬باشد. حال با توجّه به اثرات سودمند نوع کانون توجّه بر اجرا و یادگیری که در اکثر تحقیقات به اثبات رسیده است، هم¬چنین مشابه بودن کارکرد تمرین ذهنی و جسمانی این سؤال به ذهن می¬رسد که آیا تصویرسازی کانون توجّه درونی و بیرونی بر اجرا و یادگیری یک تکلیف شناختی (ردیابی) مؤثّر است؟ یا به¬عبارتی چه تفاوتی بین توجّه فرد تصویرساز به هدف (محرّک نوری) و حرکت دست در اجرا و یادگیری تکلیف ردیابی وجود دارد؟
ضرورت و اهمیّت اجرای تحقیق
علم تمرین و آماده¬سازی ورزشکاران از علوم متنوع و مختلفی بهره می¬گیرد و مربی¬گری بر اساس اصول علمی در چند سال گذشته مقبولیّت فزآینده¬ای را کسب کرده است. کاربرد اصول و یافته¬های روان¬شناسی برای بهبود و توسعۀ اجرای مهارت¬های ورزشی مورد تأکید بسیار زیادی قرار گرفته است (سهرابی، ۱۳۸۳). پژوهش حاضر که به مقایسۀ اثر تصویرسازی کانون توجّه بیرونی و درونی بر اجرا و یادگیری یک تکلیف ردیابی می¬پردازد، از لحاظ علمی و کاربردی حائز اهمّیت می¬باشد، و با توجّه به این¬که هم توجّه و هم تصویرسازی ذهنی به¬عنوان دو عامل مهم در بهبود اجرا و یادگیری محسوب می¬شوند، و هم¬چنین به¬دلیل این¬که، تمرینات ذهنی دارای ویژگی¬های بارزی از جمله، بی¬خطر بودن، بی-هزینه بودن، عدم نیاز به تجهیزات و مربی، عدم بروز خستگی و غیره دارد، بنابراین با توصیه به ورزشکاران به استفاده از تمرینات ذهنی، می¬توان در هزینه¬ها، تسهیلات، نیروی انسانی و غیره صرفه-جویی نمود. در نتیجه، این شیوه تمرینی جهت یادگیری سریع مهارت¬های جدید، افزایش اعتماد به-نفس و کنترل اضطراب و استرس بسیار اهمّیت دارد.
محقّق در این پژوهش در نظر دارد که اثر تمرین ذهنی و کانون توجّه را تواماً بر روی اجرای یک تکلیف ردیابی در دانشجویان دختر رشتۀ تربیت بدنی بررسی کرده و این مسئله را به اثبات برساند که اگر توجّه بیرونی مؤثرتر و کاراتر از توجّه درونی است، آیا اگر تصویرسازی ذهنی کانون توجّه توسط آزمودنی¬ها اجرا شود، باز هم این برتری به اثبات خواهد رسید و آیا موجب بهبود اجرا و اجرای یادگیرنده¬ها خواهد شد. لذا ضرورت انجام تحقیق حاضر در راستای تحقیقات ناکافی که در این زمینه، صورت گرفته، می¬باشد و از این جهت بررسی آن احساس می شود، زیرا این امر دارای کاربرد¬های آموزشی مفیدی بوده و نتایج این تحقیق برای مربیان و ورزشکاران به¬ویژه ورزشکاران رشته¬های حرکتی ظریف از جمله تیراندازی، تنیس روی میز، دارت و غیره بسیار مفید و ارزشمند خواهد بود و این افراد می¬توانند اثرات مضاعف آن¬را بر اجرا و یادگیری مهارت¬های ورزشی مشاهده نمایند. هم-چنین با توجّه به این¬که تمامی تحقیقاتی که در داخل و خارج کشور صورت گرفته، اکثراً به¬طور جداگانه تصویرسازی و کانون توجّه درونی و بیرونی را مورد تحقیق و بررسی قرار داده¬اند، لذا بررسی پژوهش حاضر از جایگاه ویژه¬ای برخوردار بوده، تا بتوان نتایج آن¬را در نهایت به شرایط واقعی و میدانی نیز تعمیم داد. بنابراین یکی از مهم¬ترین ویژگی این پژوهش، نو و بدیع بودن آن می¬باشد. به-طور کلّی، به¬دلیل اهمّیت و نقش بسیار مهم تصویرسازی و کانون توجّه بر بهبود اجرا و یادگیری ورزشکاران و هم¬چنین به¬دلیل کمبود مطالعات صورت گرفته در این زمینه، محقق را بر آن داشت تا به بررسی این پژوهش بپردازد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Time limit is exhausted. Please reload the CAPTCHA.