بررسی علل فرار دختران

مقدمه    ۱

فصل اول: کلیات تحقیق   ۲

اهمیت مسئله       ۲

تعریف علمی واژه‌ها         ۳

نوجوانی ۳

کجروی یا انحراف          ۴

فصل دوم: فرار دختران از خانه        ۵

مقام زن در جهان‌بینی اسلامی         ۵

فرار دختران        ۶

نقش عوامل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و خانوادگی در انحراف        ۸

نقش مسائل اجتماعی در انحراف    ۸

تراکم جمعیت    ۹

محل سکونت     ۹

مناطق جرم‌خیز    ۱۰

مهاجرت            ۱۱

ماهیت زندگی شهری       ۱۱

دوستان و رفقا     ۱۲

تأثیر عوامل فرهنگی بر انحراف      ۱۲

تأثیر عوامل اقتصادی بر انحراف     ۱۳

خانواده و انحراف            ۱۴

خشونت والدین و اثرات آن           ۱۵

فساد و آلودگی والدین     ۱۶

فصل سوم: علل فرار         ۱۸

چه کسانی از خانه فرار می‌کنند؟     ۱۸

شرایط عمومی افراد فراری            ۱۹

از نظر خانوادگی  ۲۰

از نظر اجتماعی   ۲۰

اقسام فرار           ۲۲

علل فرار ۲۳

فقدان یکی یا هر دو والدین           ۲۳

جدایی و طلاق    ۲۴

وجود ناپدری یا نامادری   ۲۷

فقر عاطفی          ۲۷

شکست تحصیلی و نگرانی از سرزنش یا تنبیه والدین  ۲۹

سخت‌گیری و وجود شرایط تنبیه    ۳۰

تمایل به دیدن نقاط دیدنی ۳۲

فصل چهارم: نحوه ارائه خدمات به دختران فراری      ۳۳

نحوه ارائه خدمات در ایران به افرادی که از خانه فرار می‌کنند  ۳۳

مرکز بازپروری زنان و دختران آسیب‌دیده اجتماعی   ۳۳

خانه سلامت       ۳۴

اهداف   ۳۵

شرایط پذیرش    ۳۶

نحوه پذیرش      ۳۶

کمیته امور آسیب‌دیدگان اجتماعی استان     ۳۷

شرایط و مراحل ترخیص و تحویل به خانواده یا بستگان          ۳۸

شرایط و مراحل زندگی مستقل      ۳۹

شرایط ترخیص از طریق ازدواج     ۴۰

شرایط ترخیص از طریق ادامه تحصیل         ۴۱

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری      ۴۲

توصیه و پیشنهادات برای مسئولین   ۴۲

چند توصیه به والدین        ۴۴

نتایج پژوهش‌هایی که در خصوص دختران انجام شده است     ۴۷

بخشی از فصل دوم 

مقام زن در جهان‌بینی اسلامی:

اگر بخواهیم ببینیم نظر قرآن درباره خلقت زن و مرد چیست؟ لازم است به مسأله سرشت زن و مرد که در سایر کتب مذهبی نیز مطرح است توجه کنید، قرآن نیز در این موضوع سکوت نکرده است، قرآن با کمال صراحت در آیات متعددی می‌فرماید که زنان را از جنس مردان و از سرشتی نظیر سرشت مردان آفریده‌ایم یکی دیگر از نظریات تحقیرآمیزی که در گذشته وجود داشته است و در ادبیات جهان آثار نامطلوبی بجا گذاشته است این است که زن عنصر گناه است و از وجود زن شر و وسوسه برمی‌خیزد. قرآن داستان بهشت آدم را مطرح کرده ولی هرگز نگفته است که شیطان یا مار، حوا را فریفت و حوا ادم را، قرآن نه حوا را به عنوان مسئول اصلی معرفی می‌کند و نه او را از حساب خارج می‌کند قرآن می‌گوید: به آدم گفتیم خودت و همسرت در بهشت مسکن گزینید و از میوه‌های آن بخورید قرآن آنجا که پای وسوسه شیطانی را به میان می‌کشد ضمیرها را به شکل تثنیه می‌‌آمد و می‌گوید: شیطان آن دو را وسوسه شیطانی را به میان می‌کشد ضمیرها را به شکل تثنیه می‌ آورد و می‌گوید: شیطان آن دو را وسوسه کرد یا شیطان آن دو را به فریب راهنمایی کرد و یا شیطان در برابر هر دو سوگند یاد کرد که جز خیر آنها را نمی‌خواهد.

در قانون اساسی کشورمان در بسیاری قوانین تساوی مرد و زن به وضوح دیده می‌شود. برای مثال بند ۱۴ از اصل ۳ قانون اساسی «تأمین تساوی عموم در برابر قانون» با اصل بیستم «همه افراد ملت» اعم از زن و مرد یکسان در حمایت قانون قرار دارند و از همه حقوق انسانی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی با رعایت موازین اسلام برخوردارند.

ولی مطابق برخی اصول، زنان اجازه ورود به برخی حیطه‌ها را ندارند برای نمونه طبق اصل ۱۱۵، رئیس جمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی انتخاب گردد. البته در این پژوهش مجالی نیست تا به تحلیل قانون اساسی و سایر قوانین مدنی، حقوقی و کیفری و یا مقرارت فقهی بپردازیم فقط به این مقدار بسنده می‌کنیم که در حال حاضر در جامعه‌مان زنان با محدودیت‌هایی مواجه هستند بدون آنکه دلیلی برای آن وجود داشته باشد. با توجه به تمام مطالب به نظر می‌رسد جامعه ما به متمایز بودن وظیفه مردان و زنان معتقد است و انتظار دارد زنان در خانه نقش بارزتری را ایفاء کنند.

 فرار دختران از خانه:

فرار نوجوانان و جوانان از خانواده امروزه در جهان به عنوان یک مسأله و مشکل اجتماعی توجه صاحبنظران را به خود جلب کرده است اهمیت این مسأله از آنجا بیشتر آشکار می‌شود که جامعه‌‌شناسان بقاء جامعه را در گرو بقای خانواده و موفقیت و شکست جامعه را در سلامت و یا گسستگی نهاد خانواده، یافته‌اند خانواده به عنوان سازمان اجتماعی کوچکی برخوردار از روابط تعاملی والدین ـ فرزندان است و روابط فرزندان، والدین و سایر اعضاء خانواده چون شبکه و نظامی در هم پیچیده است که افراد آن در کنش متقابل با یکدیگر و این نظام در مجموعه‌ای از نظامهای اجتماعی بزرگتر قرار گرفته است جامعه بزرگتر خود جزئی از زمینه فرهنگی برای الگوهای رفتاری خانواده است و در تثبیت یا تزلزل آن تأثیر دارد.

کانون خانواده، اساسی‌ترین سهم را در آن دارد. مسیر رشد، دوره بلوغ و نوجوانی از حساس‌ترین مراحل زندگی است که از آن به عنوان دوره بحران یا دوره بی‌سر و سامانی روحی تعبیر می‌شود، در این مرحله اگر والدین درک و شناخت درستی از شرایط روحی، عاطفی و جسمانی فرزندان نداشته باشند و برای گذر بی‌مخاطره و کم مخاطره این بحرانها او را مشتاقانه و آگاهانه همراهی نکند امکان بروز کجروی و رفتارهای نابهنجار از سوی آنان افزایش خواهد یافت، فرار نوجوانان و جوانان از خانه یک زنگ خطر و هشدار است که علاقمندان و دلسوزان جامعه را برای حفظ کیان خانواده و سلامت و تعادل جامعه به چاره‌اندیشی فرار می‌خواند.

اصطلاح نوجوان فراری بر کسی اطلاق می‌شود که منزل را بدون قصد بازگشت ترک نماید، به نظر می‌رسد این پدیده از معضلات خانوادگی و اجتماعی فراگیر در سطح جهان است و طی سالهای اخیر در کشورها، رو به افزایش است، «اقلیما، ۴: ۱۳۸۰»